De Afrikaanse taal

Wanneer je landt op het Zuid Afrikaanse bodem zul je bij aankomst wellicht raar opkijken als je een soort van Nederlands hoort. Het klinkt bekend in de oren maar toch kun je het niet helemaal verstaan. Nu zul je als Nederlander aardig wat Afrikaanse woorden herkennen. Hoe is de Afrikaanse taal ontstaan en waarom wordt deze taal nog zoveel gesproken in Zuid Afrika ? Ongeveer 7 miljoen mensen in Zuid Afrika spreken nog Afrikaans.

Glo dit of nie, dit is ‘n Kameelperd

Woorden als papiervampier, muurtennis, peuselhappie, slimfoon of kameelperd zijn zomaar enkele woorden waar wij Nederlanders toch vermakelijk om moeten lachen. Het Afrikaans is een serieuze taal, die op iedere lagere school wordt gegeven. Je hebt zelfs de keuze om Afrikaans of Engels in je examenpakket op te nemen. Dit om maar aan te geven dat we hier te maken hebben met een officiële taal. Beter gezegd één van de elf officiële talen van Zuid-Afrika.

De Afrikaanse taal, is een dochtertaal van het Nederlands en werd in eerste instantie ‘Kaaps-Hollands’ genoemd. De taal is ontstaan in de zeventiende eeuw uit het Nederlandse dialect dat gesproken werd door kolonisten die zich in de Kaapkolonie vestigden. Naast de Nederlandse VOC’ ers vestigden zich ook Belgische, en naar alle waarschijnlijkheid ook Poolse kolonisten, zich na de stichting van Kaapstad in 1652 en in de regio. Al deze nieuwe bewoners brachten Nieuw-Nederlandse dialecten mee. Hieruit vormde een nieuwe taal, namelijk ‘gecreoliseerd Hollands’ (creool = een mengeling van verschillende talen).

De Afrikaanse taal beperkt zich echter niet tot de West Kaap. Begin van de 18^de eeuw trokken de “Voortrekkers” vanuit de West Kaap naar het noorden richting Oranje Vrijstaat en Transvaal op zoek naar geluk en een nieuw leven. Ze vertrokken om te ontkomen aan de greep van het Britse bestuur dat de West Kaap inmiddels regeerde.

De “Voortrekkers” stichtten onafhankelijke staten in wat later de Zuid-Afrikaanse republiek Natalia (nu KZN), en de voormalige provincies Transvaal (Gauteng) en de Oranje Vrijstaat (Vrijstaat) zouden worden. Hierdoor heeft de Afrikaanse taal zich over heel Zuid Afrika verspreidt.

Onderstaand een aantal voorbeelden van de Afrikaanse taal met de fonetische uitspraak van enkele typische Cape Coloured slang woorden;

Babbelas (bah-bah-luss): betekent kater van de drank. “I have a serious babbelas!”
Bakkie (bah-kee): A pick-up truck.  “We all jumped on the back of my dad’s bakkie and went to the beach.”
Befok (buh-fawk): 1. Heel goed . “The concert is going to be befok!” 2. Crazy, mad, insane. “You tried to put your cat in the braai? Are you befok?”
Bra (brah), bru (brew): Komt van broer, “Howzit my bru!” “Jislaaik bra, it’s been ages since I last saw you!”
Eish (ay-sh): ‘oh my’, ‘wow’, ‘oh dear’, A: “Did you hear? My brother got into a fight with a bergie!” B: “Eish! Is he hurt!”
Eina (Ay-nah): Uitroep van pijn . Auw. “Eina! Don’t pinch me.”
Howzit (how-zit): Een groet zoals “hallo”; ‘how’s it going? Verbasterd naar “Howzit”
Lekker (leh-kah): 1. Nice, delicious. “Local is lekker!” 2. Extremely, very. “South Africans are lekker sexy